Άρθρο 3 – Δικαίωμα υποβολής αίτησης

Δικαίωμα υποβολής αίτησης εκπόνησης Δ.Δ. στο ελληνόγλωσσο ή ξενόγλωσσο Π.Δ.Σ. έχουν όσοι/ες πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:

1) Είναι κάτοχοι Πτυχίου Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή αναγνωρισμένου Ιδρύματος Ανώτατης Εκπαίδευσης της αλλοδαπής.

2) Είναι κάτοχοι Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή αναγνωρισμένου ως ισότιμου της αλλοδαπής ή ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (άρθρο  78 του ν. 4957/2022) ή διπλωματούχοι αντίστοιχων ή συναφών τμημάτων πενταετούς φοίτησης. 

3) Είναι κάτοχοι πιστοποίησης καλής γνώσης μίας τουλάχιστον ξένης γλώσσας σε επίπεδο Β2, και συγκεκριμένα για το ξενόγλωσσο πρόγραμμα σπουδών της Αγγλικής. Η πιστοποίηση της γλώσσας πιστοποιείται και στην περίπτωση κατοχής ξενόγλωσσου τίτλου προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών σπουδών.

Άρθρο 4. Διαδικασία επιλογής υποψηφίων 

1. Προκήρυξη για την επιλογή υποψηφίων διδακτόρων πραγματοποιείται μία φορά κάθε ακαδημαϊκό έτος, κατά τους μήνες Ιούνιο-Σεπτέμβριο ή όποτε άλλοτε κρίνει σκόπιμο η Συνέλευση του Τμήματος. Οι προκηρύξεις θέσεων υποψηφίων διδακτόρων αναρτώνται στον ιστότοπο του Τμήματος. 

Στην προκήρυξη ορίζονται:

α) Η χρονική διάρκεια υποβολής των αιτήσεων.

β) Τα γνωστικά πεδία στα οποία δύνανται οι υποψήφιοι/ες να εκπονήσουν διδακτορική διατριβή καθώς και ο αριθμός εισακτέων ανά γνωστικό πεδίο. Στην περίπτωση που το γνωστικό πεδίο αφορά καλλιτεχνική έρευνα, αυτό χρειάζεται να διατυπώνεται διακριτά.

γ) Τα δικαιολογητικά που θα συνοδεύουν την αίτηση. 

Στην αίτηση υποψηφιότητας θα πρέπει να αναγράφονται: 

1) Ο προτεινόμενος τίτλος της διδακτορικής διατριβής, 

2) Η προτεινόμενη γλώσσα εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής, 

3) Ο προτεινόμενος/η επιβλέπων/ουσα της διδακτορικής διατριβής. 

Την αίτηση χρειάζεται να συνοδεύουν τα δικαιολογητικά:

1) Αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα του υποψηφίου, 

2) Αντίγραφα τίτλων σπουδών,

3) Αναλυτική πρόταση της προς εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, 

4) Δημοσιεύσεις των υποψηφίων, εφόσον υπάρχουν

5) Για την περίπτωση της καλλιτεχνικής έρευνας, αναλυτικό υπόμνημα καλλιτεχνικής δραστηριότητας. 

6) Τουλάχιστον μία συστατική επιστολή.

Προκειμένου να υποβάλουν αίτηση εκπόνησης ΔΔ στο ΞΠΔΣ, οι ενδιαφερόμενοι/ες χρειάζεται να γνωρίζουν επαρκώς την αγγλική γλώσσα, όπως αυτό τεκμαίρεται από το πιστοποιητικό γνώσης της αγγλικής γλώσσας επιπέδου Β2 τουλάχιστον. Κάθε επιπλέον πιστοποίηση γλωσσομάθειας αξιολογείται θετικά. Δεν απαιτείται πιστοποιητικό γνώσης της αγγλικής γλώσσας αν υπάρχουν Τίτλοι Σπουδών που έχουν αποκτηθεί στο εξωτερικό.

2. Η Συνέλευση του Τμήματος, αφού λάβει υπόψη τις υποβληθείσες αιτήσεις, τις κατηγοριοποιεί με βάση την συνάφεια του ερευνητικού αντικειμένου και ορίζει τριμελείς επιτροπές ανά κατηγορία αιτήσεων, αποτελούμενες από μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος. Οι επιτροπές εξετάζουν όλα τα συνυποβαλλόμενα με την αίτηση έγγραφα και καλούν σε συνέντευξη τον/την υποψήφιο/α. Ακολούθως οι επιτροπές συντάσσουν αναλυτικό υπόμνημα, στο οποίο αναγράφονται οι λόγοι για τους οποίους κάθε υποψήφιος/α πληροί ή δεν πληροί τις προϋποθέσεις, προκειμένου να γίνει αποδεκτός/ή και το υποβάλλουν στη συνέλευση. Εάν ο/η υποψήφιος/α στην αίτησή του/της δεν προτείνει επιβλέποντα/ουσα καθηγητή/τρια, η αρμόδια επιτροπή αναλαμβάνει να προτείνει τον/την κατάλληλο/η και το θέτει προς έγκριση από τη Συνέλευση. 

Η Συνέλευση του Τμήματος συνεκτιμά το υπόμνημα της επιτροπής με την γνώμη του/της προτεινόμενου/ης επιβλέποντα/ουσας και εγκρίνει ή απορρίπτει αιτιολογημένα την αίτηση του υποψηφίου/ας. Στην εγκριτική απόφαση ορίζεται επίσης η γλώσσα συγγραφής της διδακτορικής διατριβής. Στην ίδια απόφαση δύναται να καθορισθούν προϋποθέσεις, όπως η παράλληλη παρακολούθηση μαθημάτων, συναφείς υποχρεώσεις με την επιστημονική έρευνα, κ.λπ. 

Αλλαγή τίτλου ή γλώσσας 

Αλλαγή του θέματος της διδακτορικής διατριβής ή της γλώσσας εκπόνησής της μπορεί να γίνει κατόπιν αιτήματος του/της υποψηφίου/ας και τεκμηριωμένης εισήγησης της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής και έγκρισης από τη Συνέλευση του Τμήματος. 

3. Σε όλα τα παραπάνω στάδια της διαδικασίας επιλογής των υποψηφίων για εκπόνηση ΔΔ συνεκτιμώνται τα ακόλουθα κριτήρια: 

– Ο γενικός βαθμός του πτυχίου και μεταπτυχιακού και ειδικότερα η επίδοση στην προπτυχιακή και μεταπτυχιακή ερευνητική και διπλωματική εργασία. 

– Μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών ή Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης επιπλέον των ελάχιστων κατά νόμο απαιτούμενων. 

– Η προηγούμενη ερευνητική ή άλλη ακαδημαϊκή ή επαγγελματική δραστηριότητα του υποψηφίου σε θέματα συγγενή με την προτεινόμενη Διδακτορική Διατριβή, και οι τυχόν επιστημονικές δημοσιεύσεις και ανακοινώσεις του σε συνέδρια. 

– Οι συστατικές επιστολές και η τεκμηριωμένη γνώση ξένων γλωσσών.

-Το καλλιτεχνικό έργο και η καλλιτεχνική δραστηριότητα εν γένει στην περίπτωση του διδακτορικου καλλιτεχνικής έρευνας. 

– Η σαφήνεια, πρωτοτυπία και αρτιότητα του προτεινόμενου θέματος και η μεθοδολογία της εκπόνησής του, όπως διατυπώνονται στην πρόταση της Διδακτορικής Διατριβής. 

Άρθρο 5. Επίβλεψη Διδακτορικής Διατριβής 

1. Δικαίωμα επίβλεψης διδακτορικών διατριβών έχουν: 

α) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.)

κάθε βαθμίδας του Τμήματος του Α.Ε.Ι.,

β) μέλη Δ.Ε.Π. άλλων Τμημάτων του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι.,

γ) Ομότιμοι Καθηγητές και αφυπηρετήσαντα μέλη Δ.Ε.Π.,

δ) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού σε Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ανώτατες

Εκκλησιαστικές Ακαδημίες,

ε) ερευνητές/τριες κάθε βαθμίδας που υπηρετούν σε ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς του άρθρου 13Α του ν. 4310/2014 (Α’ 258), συμπεριλαμβανομένων της Ακαδημίας Αθηνών και του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) του άρθρου 25 του ν. 4602/2019 (Α’ 45), εφόσον διαθέτει διδακτορικό δίπλωμα και ερευνητική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής,

στ) καθηγητές/τριες ιδρυμάτων της αλλοδαπής και ερευνητές ερευνητικών οργανισμών της αλλοδαπής.

Ειδικότερα:

Τα επιβλέποντα μέλη Δ.Ε.Π. των διδακτορικών χρειάζεται να έχουν συναφές γνωστικό αντικείμενο και επιστημονική συνάφεια με το γνωστικό πεδίο της υπό επίβλεψης διατριβής. Χρειάζεται επιπλέον να έχουν τουλάχιστον δύο (2) δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά με επιστημονική επιτροπή ή μία δημοσίευση σε περιοδικό ό.π. και ένα κεφάλαιο επιμελημένου τόμου ή μία δημοσίευση σε πρακτικά συνεδρίου με επιστημονική επιτροπή, όλα σε συναφές επιστημονικό πεδίο με την προς εκπόνηση διδακτορική διατριβή.

Για τα διδακτορικά καλλιτεχνικής έρευνας τα επιβλέποντα μέλη Δ.Ε.Π. χρειάζεται να έχουν συναφές γνωστικό αντικείμενο και καλλιτεχνική ερευνητική συνάφεια με την προς εκπόνηση διδακτορική διατριβή. Χρειάζεται επιπλέον να έχουν τουλάχιστον δύο δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά με επιστημονική επιτροπή ή μία δημοσίευση σε περιοδικό ό.π. και ένα κεφάλαιο επιμελημένου τόμου ή μία δημοσίευση σε πρακτικά συνεδρίου με επιστημονική επιτροπή, όλα σε συναφές επιστημονικό πεδίο με την προς εκπόνηση διδακτορική διατριβή.  


Η επιστημονική και καλλιτεχνική συνάφεια γίνεται αποδεκτή από τη Συνέλευση μετά από εισήγηση του μέλους Δ.Ε.Π., ταυτόχρονη με τις προτάσεις του για θέματα ΔΔ προς προκήρυξη.

Κάθε μέλος Δ.Ε.Π. δύναται να επιβλέψει συνολικά πέντε (5) διδακτορικές διατριβές, είτε με επίβλεψη είτε με συνεπίβλεψη. Στην περίπτωση συνεπίβλεψης συντάσσεται Ειδικό Πρωτόκολλο Συνεργασίας. Καθηγητές/τριες που είναι υποψήφιοι/ες διδάκτορες στο ίδιο ή σε άλλο Τμήμα δε δύναται να είναι επίσης επιβλέποντες/ουσες ή μέλη της τριμελούς επιτροπής επίβλεψης.

2. Τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή 

Η συνέλευση του Τμήματος αναθέτει στον/στην προτεινόμενο/η επιβλέποντα/ουσα την επίβλεψη της διδακτορικής διατριβής και ορίζει Τριμελή Συμβουλευτική Επιτροπή, η οποία έχει την αρμοδιότητα να πλαισιώνει και να υποστηρίζει την εκπόνηση και συγγραφή της. Τα μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής χρειάζεται να έχουν είτε ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο, είτε ίδιο ή συναφές επιστημονικό έργο ή καλλιτεχνική ερευνητική συνάφεια στην περίπτωση διδακτορικού καλλιτεχνικής έρευνας με την προς εκπόνηση διδακτορική διατριβή.  

Μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής 

Με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) ορίζεται η τριμελής συμβουλευτική επιτροπή, μεταξύ των οποίων ορίζεται και ο/η επιβλέπων/ουσα. Στη συμβουλευτική επιτροπή δύνανται να συμμετέχουν ως μέλη: 

α) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) κάθε βαθμίδας του Τμήματος του Α.Ε.Ι., 

β) μέλη Δ.Ε.Π. άλλων Τμημάτων του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι., 

γ) Ομότιμοι/ες Καθηγητές/τριες και αφυπηρετήσαντα μέλη Δ.Ε.Π., 

δ) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού σε Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, 

ε) ερευνητές/τριες κάθε βαθμίδας που υπηρετούν σε ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς του άρθρου 13Α του ν. 4310/2014 (Α’ 258), συμπεριλαμβανομένων της Ακαδημίας Αθηνών και του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) του άρθρου 25 του ν. 4602/2019 (Α’ 45), εφόσον διαθέτει διδακτορικό δίπλωμα και ερευνητική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής,

στ) καθηγητές/τριες ιδρυμάτων της αλλοδαπής και ερευνητές ερευνητικών οργανισμών της αλλοδαπής.

Ο/Η Επιβλέπων/ουσα Καθηγητής/τρια καθοδηγεί και υποστηρίζει την έρευνα του υποψηφίου/ας διδάκτορα (ΥΔ). Ειδικότερα, η άμεση συνεργασία Επιβλέποντος/ουσας και ΥΔ πρέπει να είναι τακτική και συνεχής. 

3. Αντικατάσταση επιβλέποντος/ουσας 

Αν κάποιο από τα μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου του/της επιβλέποντος/ουσας, εκλείψει ή αδυνατεί να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, μετά από αίτημα του/της ίδιου/ιδίας ή του/της υποψήφιου/ας διδάκτορα, με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος δύναται να ορίζεται αντικαταστάτης/τρια του/της έως την ολοκλήρωση της εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής. Η αντικατάσταση μπορεί να είναι σε ένα από τα άλλα δύο (2) μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, ακόμη και καθ’ υπέρβαση του μέγιστου αριθμού υποψήφιων διδακτόρων που μπορεί να επιβλέπεται από κάθε επιβλέποντα/ουσα, όπως ορίζει ο παρών Κανονισμός. 

Αν ο/η αρχικός/η επιβλέπων/ουσα μετακινηθεί σε άλλο Α.Ε.Ι. ή Τμήμα Α.Ε.Ι. ή συνταξιοδοτηθεί, συνεχίζει να τελεί χρέη επιβλέποντος/ουσας των διδακτορικών διατριβών που έχει αναλάβει και ο τίτλος απονέμεται από το Α.Ε.Ι. στο οποίο ανήκει το Τμήμα, όπου ξεκίνησε η εκπόνηση της διατριβής. 

4. Δημοσιοποίηση εισακτέων 

Μετά τον ορισμό από τη Συνέλευση του Τμήματος της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, αναρτώνται στον διαδικτυακό τόπο του Τμήματος τα ονόματα των υποψηφίων διδακτόρων/ισσών και των μελών της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής και ο τίτλος της προς εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. 

Άρθρο 6. Εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής με συνεπίβλεψη 

Για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών με συνεπίβλεψη το Τμήμα δύναται να συνεργάζεται με Τμήματα Α.Ε.Ι., καθώς και με ερευνητικά κέντρα και Ινστιτούτα του άρθρου 13Α του ν. 4310/2014, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών και του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, όπως ορίζει η παρ. 3 του άρθρου 43 του ν. 4485/2017

Καταρτίζεται μεταξύ των συνεργαζομένων τμημάτων Ειδικό Πρωτόκολλο Συνεργασίας (Ε.Π.Σ.), στο οποίο ορίζονται τα σχετικά με τη διαδικασία επιλογής υποψηφίων, την εκπόνηση της διατριβής, καθώς και της χορήγησης ενιαίου ή χωριστού τίτλου κ.ά. 

Το Τμήμα έχει, επίσης, τη δυνατότητα για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής με συνεπίβλεψη να συνεργάζεται με αναγνωρισμένα ως ομοταγή ιδρύματα ή ερευνητικά κέντρα και Ινστιτούτα της αλλοδαπής. Τα σχετικά με τη διαδικασία εκπόνησης, χορήγησης ενιαίου ή χωριστού τίτλου κ.ά., προβλέπονται στο σχετικό Ειδικό Πρωτόκολλο Συνεργασίας (Ε.Π.Σ.) που καταρτίζεται σύμφωνα με όσα ορίζει η σχετική απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 

Άρθρο 7. Βιομηχανικά διδακτορικά 

1. Υποψήφιοι/ες που πληρούν τις προϋποθέσεις εγγραφής σε προγράμματα διδακτορικών σπουδών σύμφωνα με το άρθρο 92 του ν. 4957/2022 (Α’ 141), δύνανται να υποβάλουν αίτηση για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής σε συνεργασία με επιχείρηση ή βιομηχανία που εδρεύει ή παράρτημά της λειτουργεί στην ημεδαπή, η οποία αφορά στη διεξαγωγή βιομηχανικής ή εφαρμοσμένης έρευνας με σκοπό την εξαγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων για την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή υπηρεσιών. 

2. Η συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία υποδεικνύει έναν/μία (1) εκπρόσωπό της με εμπειρία και γνώση σχετική με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής, που έχει ως καθήκοντα την καθοδήγηση του/της ΥΔ. Ο/Η εκπρόσωπος της επιχείρησης ή βιομηχανίας δύναται να συμμετέχει, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στις συνεδριάσεις της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής και στην επταμελή εξεταστική επιτροπή, εκφράζοντας τις απόψεις του/της. 

3. Με πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.), της συνεργαζόμενης επιχείρησης ή βιομηχανίας και του/της ΥΔ, το οποίο εγκρίνεται από τη Σύγκλητο του Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης της Συνέλευσης του Τμήματος, καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι συνεργασίας για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στην επιχείρηση ή τη βιομηχανία και την εξαγωγή των ερευνητικών αποτελεσμάτων, τη χρήση υποδομών του εξοπλισμού του Α.Ε.Ι., αν η έρευνα διεξάγεται εντός του Α.Ε.Ι., τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα κάθε συμβαλλόμενου μέρους, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού ή Οδηγού Μεταφοράς Τεχνολογίας, επί του έργου που διεξάγεται κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής. 

4. Κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής ο/η ΥΔ δύναται να διεξάγει, εν όλω ή εν μέρει, την ερευνητική του δραστηριότητα σε χώρους της επιχείρησης ή βιομηχανίας, μετά από σύμφωνη γνώμη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, υπό την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζονται η υποστήριξη και η καθοδήγηση από τον επιβλέποντα και εφαρμόζονται οι διατάξεις του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του Α.Ε.Ι. και του εσωτερικού κανονισμού του προγράμματος σπουδών. 

5. Οι ΥΔ του παρόντος έχουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής προόδων που προβλέπονται από τον εσωτερικό κανονισμό του Α.Ε.Ι. και τον εσωτερικό κανονισμό του προγράμματος. 

6. Επιχειρήσεις ή βιομηχανίες που εδρεύουν ή έχουν παράρτημα στην ημεδαπή, δύναται να χρηματοδοτούν, εν μέρει ή εν όλω, την εκπόνηση βιομηχανικού διδακτορικού. Η οικονομική διαχείριση της χρηματοδότησης πραγματοποιείται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) του Α.Ε.Ι. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου/προγράμματος καθορίζεται με το πρωτόκολλο συνεργασίας της παρ. 3 του παρόντος άρθρου. 

7. Οι ΥΔ που εκπονούν βιομηχανικά διδακτορικά, κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, ασφαλίζονται με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 96 του ν.4957/2022. Η υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών βαρύνει τη συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία, εκτός εάν η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής χρηματοδοτείται μέσω της επιχείρησης ή της βιομηχανίας για την εκτέλεση έργου/προγράμματος μέσω του Ε.Λ.Κ.Ε., οπότε οι ασφαλιστικές εισφορές δύνανται να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του χρηματοδοτούμενου έργου/ προγράμματος του Ε.Λ.Κ.Ε. Υπόχρεος για την τήρηση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων και την καταβολή εισφορών παραμένει η συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία. 

8. Η εκπόνηση βιομηχανικού διδακτορικού σύμφωνα με το παρόν άρθρο δύναται να χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και επιχειρήσεις ή βιομηχανίες, που εδρεύουν ή λειτουργούν παράρτημα στην ημεδαπή. 

9. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού καθορίζονται ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών που χρηματοδοτούνται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. 

10. Επιχειρήσεις ή βιομηχανίες που εδρεύουν ή έχουν παράρτημα στην ημεδαπή δύναται να χρηματοδοτούν, εν μέρει ή εν όλω, την εκπόνηση βιομηχανικού διδακτορικού. Η οικονομική διαχείριση της χρηματοδότησης πραγματοποιείται μέσω του Ε.Λ.Κ.Ε. του Α.Ε.Ι.

Άρθρο 8. Διαδικασία εκπόνησης 

Ο/Η ΥΔ διδάκτορας/ισσα κάθε έτος παρουσιάζει προφορικά ενώπιον της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής και υποβάλλει εγγράφως αναλυτικό υπόμνημα σχετικά με την πρόοδο της διδακτορικής του διατριβής. Αντίγραφο του υπομνήματος καθώς και σχόλια επ’ αυτού από τον επιβλέποντα ή την τριμελή επιτροπή και εκθέσεις προόδου καταχωρίζονται στον ατομικό φάκελο του υποψηφίου και κατατίθενται υποχρεωτικά στη Συνέλευση του Τμήματος για έγκριση. Η μη υποβολή έκθεσης προόδου ισοδυναμεί με αρνητική εισήγηση. 

Άρθρο 9. Χρόνος εκπόνησης Διδακτορικής Διατριβής 

Η χρονική διάρκεια για την απόκτηση διδακτορικού διπλώματος είναι τουλάχιστον τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Ο/Η ΥΔ υποχρεούνται να υποβάλει τη Διδακτορική Διατριβή προς αξιολόγηση μέσα σε έξι (6) πλήρη ημερολογιακά έτη από τον ορισμό της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής. Το διάστημα αυτό μπορεί να παραταθεί για ένα (1) έτος έως και πέντε (5) συνολικά επιπλέον έτη μετά από αίτηση του/της ΥΔ, αιτιολογημένη εισήγηση της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής και απόφαση της ΓΣ της Σχολής. Ο μέγιστος χρόνος παραμονής στο Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών είναι συνεπώς τα δέκα (10) έτη. Οι ΥΔ έχουν δικαίωμα να ζητήσουν διακοπή σπουδών μέχρι δύο (2) το πολύ συνεχόμενα ή όχι έτη, τα οποία δεν προσμετρώνται στον μέγιστο χρόνο παραμονής. Κατά τη διάρκεια της αναστολής αίρεται η ιδιότητα του/της ΥΔ και τα εξ’ αυτής απορρέοντα δικαιώματα. 

Άρθρο 10. Δικαιώματα/Παροχές και Υποχρεώσεις Υποψηφίων Διδακτόρων 

Δικαιώματα/Παροχές 

Οι διδακτορικές σπουδές προσφέρονται δωρεάν. Οι ΥΔ έχουν μέχρι πέντε (5) πλήρη ακαδημαϊκά έτη από την πρώτη εγγραφή τους, όλα τα δικαιώματα και τις παροχές που προβλέπονται για τους/τις φοιτητές/τριες του δευτέρου κύκλου σπουδών. Ως τέτοια ενδεικτικά αναφέρονται: τεχνολογική υποστήριξη, βραβεία, υποτροφίες από πόρους του ιδρύματος για επίτευξη ακαδημαϊκών στόχων ή παροχή επικουρικού έργου, χρηματοδότηση δημοσιεύσεων και συνεδρίων, φοιτητική μέριμνα και υποστήριξη, εκπροσώπηση σε συλλογικά όργανα κ.ά. 

Διατηρούν τα δικαιώματα πρόσβασης, δανεισμού και χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών μέχρι και πέντε (5) έτη μετά την απονομή του διδακτορικού διπλώματος. 

Υποχρεώσεις 

Ο/Η ΥΔ κάθε ακαδημαϊκό έτος 

1. παρουσιάζει προφορικά και υποχρεούται να υποβάλλει εγγράφως αναλυτικό υπόμνημα ενώπιον της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο της διδακτορικής διατριβής. Η έγκριση του αναλυτικού υπομνήματος από τη Συνέλευση συνιστά ανανέωση της εγγραφής του. Αντίγραφο του υπομνήματος, καθώς και σχόλια επ’ αυτού από τον/την Επιβλέποντα/ουσα Καθηγητή/τρια ή την τριμελή Συμβουλευτική Επιτροπή και εκθέσεις προόδου καταχωρίζονται στον ατομικό φάκελο του/της υποψηφίου/ας.

2. παρέχει επικουρικό διδακτικό έργο σύμφωνα με τις ανάγκες των Προγραμμάτων πρώτου και δεύτερου κύκλου σπουδών του Τμήματος, κατόπιν υπόδειξης του/της επιβλέποντος/ουσας, καθώς και επικουρικό διοικητικό έργο στο Τμήμα π.χ. επιτηρήσεις. 

3. αναμένεται να παρακολουθήσει το διδακτορικό πρόγραμμα σπουδών, συμπεριλαμβανομένων των οργανωμένων παρουσιάσεων και ερευνητικών δραστηριοτήτων του Τμήματος. Ο/Η ΥΔ αναμένεται να συμμετέχει ενεργά και παθητικά σε συνέδρια και να δημοσιεύει για το έργο του/της.  Στην περίπτωση καλλιτεχνικής έρευνας, να συμμετέχει επίσης σε καλλιτεχνικά γεγονότα και να παρουσιάζει περιοδικά νέα έργα τέχνης στον τομέα του/της για να απεικονίζει την καλλιτεχνική εξέλιξη και τη σχέση μεταξύ της έρευνας και του καλλιτεχνικού έργου, καθώς και να δημοσιεύει γραπτά για το έργο και την υπό ανάπτυξη έρευνα. 

Τέλος οι ΥΔ υποχρεούνται να συμπληρώσουν επιτυχώς τις υποχρεωτικές και επιλεγόμενες εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν στα εκατόν ογδόντα (180) ECTS όπως αυτές προβλέπονται στο άρθρο 2. 

Άρθρο 11. Αξιολόγηση Διδακτορικής Διατριβής 

Μετά την ολοκλήρωση της συγγραφής της διδακτορικής διατριβής, η τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή δέχεται ή απορρίπτει αίτηση του/της ΥΔ για τη δημόσια υποστήριξη και την αξιολόγησή της μετά από τον έλεγχο της τήρησης των παραπάνω προϋποθέσεων. Αν η τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή αποδεχθεί την αίτηση του/της ΥΔ, συντάσσει αναλυτική εισηγητική έκθεση και την υποβάλλει στην συνέλευση του τμήματος ζητώντας τον ορισμό Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής για την κρίση της διδακτορικής διατριβής. 

Στην Επταμελή Εξεταστική Επιτροπή μετέχουν τα μέλη της τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, εκτός από τα αφυπηρετήσαντα μέλη αυτής, τα οποία με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος αντικαθίστανται από ισάριθμα μέλη καθώς και τέσσερα επιπλέον μέλη που πληρούν τα κριτήρια της παρ. 2, του άρθρου 94 του ν. 4957/2022. Κατ’ ελάχιστον τέσσερα (4) από τα επτά (7) μέλη της εξεταστικής επιτροπής είναι μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού που ανήκουν στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι.) στο οποίο εκπονείται η διδακτορική διατριβή.

Ο/Η ΥΔ διδάκτορας οφείλει να αποστείλει σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή τη διδακτορική διατριβή στα μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής (κατόπιν συνεννοήσεως) τουλάχιστον τριάντα (30) ημέρες πριν την ημερομηνία υποστήριξη της. 

Η διδακτορική διατριβή (ΔΔ) υποστηρίζεται δημόσια από τον/την ΥΔ ενώπιον της επταμελούς επιτροπής και ακροατηρίου το οποίο παρίσταται χωρίς δικαίωμα παρεμβάσεων επί της διαδικασίας. Η προφορική υποστήριξη στην περίπτωση της καλλιτεχνικής έρευνας χρειάζεται να συνοδεύεται από την ταυτόχρονη ή πρωθύστερη παρουσίαση/έκθεση/μετάδοση των καλλιτεχνικών έργων της έρευνας του/της ΥΔ. Η συνεδρίαση για τη δημόσια υποστήριξη της ΔΔ δύναται να πραγματοποιηθεί και με τη χρήση μέσων τηλεδιάσκεψης, εφόσον δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία όλων των μελών της εξεταστικής επιτροπής, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. 

Στη συνέχεια, η Εξεταστική Επιτροπή συνεδριάζει χωρίς την παρουσία τρίτων, κρίνει την εργασία ως προς την ποιότητα, την πληρότητα, την πρωτότυπη σκέψη και τη συμβολή της στην επιστήμη και την τέχνη και με βάση αυτά τα κριτήρια την εγκρίνει, με πλειοψηφία πέντε (5) τουλάχιστον από τα μέλη της. Τα αφυπηρετήσαντα μέλη της τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, που έχουν αντικατασταθεί σύμφωνα με το άρθρο 5 του παρόντος Κανονισμού, μπορεί να παρίστανται κατά τη συνεδρίαση χωρίς δικαίωμα ψήφου. 

Η διαδικασία της δημόσιας παρουσίασης από τον/την ΥΔ δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μία (1) ώρα. Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης και των τυχόν υποβληθέντων ερωτήσεων ο/η ΥΔ αποχωρεί. 

Στη συνέχεια η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή, συντάσσει σχετικό πρακτικό και κρίνει τη διατριβή ως προς την ποιότητα, την πληρότητα, την πρωτοτυπία και τη συμβολή της στην προαγωγή της επιστήμης και της τέχνης. 

Η εγκριθείσα διδακτορική διατριβή αξιολογείται με την ακόλουθη κλίμακα: 

  • Άριστα
  • Λίαν Καλώς
  • Καλώς

Υπάρχει δυνατότητα, έπειτα από απόφαση της Επιτροπής, να απονέμεται, λόγω εξαιρετικής ποιότητας της Δ.Δ., ο Διδακτορικός Τίτλος με τη μνεία «Άριστα μετ’ επαίνου». 

Μετά την έγκριση της διδακτορικής διατριβής ο/η υποψήφιος/α διδάκτορας/ισσα οφείλει να καταθέσει τη διδακτορική διατριβή και περίληψή της στην ελληνική/αγγλική ως εξής: 

  • Αντίτυπο σε έντυπη και ψηφιακή μορφή στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης 
  • Ψηφιακή μορφή για τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. 

Άρθρο 12. Αναγόρευση και καθομολόγηση Διδακτόρων 

Με την ημερομηνία έγκρισης της ΔΔ από την Επταμελή Εξεταστική Επιτροπή αποκτάται η ιδιότητα του/της διδάκτορος. Η αναγόρευση από τη Συνέλευση του Τμήματος έχει βεβαιωτικό χαρακτήρα. 

Η αναγόρευση του διδάκτορος γίνεται σε Συνέλευση του Τμήματος παρουσία του/της Κοσμήτορα/ισσας. 

Άρθρο 13. Λόγοι διαγραφής 

Η Συνέλευση του τμήματος, δύναται να αποφασίσει τη διαγραφή ΥΔ μετά από: 

– Αίτηση διαγραφής του/της ΥΔ

-Από τεκμηριωμένη εισήγηση του/της επιβλέποντος/ουσας ή της Συμβουλευτικής Επιτροπής όταν η πρόοδος κρίνεται ανεπαρκής (Ειδικότερα, ανεπαρκής πρόοδος του/της ΥΔ τεκμηριώνεται με δύο (2) τουλάχιστον αρνητικές Εκθέσεις Προόδου).

Άρθρο 14. Μεταβατικές Διατάξεις 

Θέματα που δεν προβλέπονται από τον ν. 4957/2022 και δεν ορίζονται άμεσα από τον παρόντα Κανονισμό Διδακτορικών Σπουδών επιλύονται από τη συνέλευση του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. 

Η Συνέλευση έχει το δικαίωμα τροποποίησης της λειτουργίας του Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών σε κάθε περίπτωση που κρίνεται απαραίτητη για την διασφάλιση της ποιότητας του (Ξενόγλωσσου) Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών. 

Όσοι/όσες εισήχθησαν στο Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών (ΠΔΣ) με τον κανονισμό που περιγράφεται στο ΦΕΚ 6652/Β’/31.12.2021, μπορούν να εξεταστούν με βάση τον νέο κανονισμό με προϋπόθεση την παρακολούθηση συμπληρωματικών ωρών για τα μαθήματα Μεθοδολογία Ι ή/και ΙΙ που αντιστοιχούν σε 2 ECTS. Η βεβαίωση παρακολούθησης θα πιστοποιηθεί από τους αντίστοιχους διδάσκοντες/διδάσκουσες.

ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

1 Γενικά

Η γλώσσα συγγραφής της διδακτορικής διατριβής είναι η ελληνική ή η αγγλική.

Η έντυπη τελική μορφή της διδακτορικής διατριβής κατατίθεται σε χαρτί μεγέθους Α4, λευκού χρώματος και βιβλιοδετημένη με θερμοκόλληση.

Η ηλεκτρονική μορφή της διατριβής παραδίδεται σε αρχείο pdf.

Η διατριβή σελιδοποιείται με συνεχή αρίθμηση σε αραβικούς χαρακτήρες.

Η διατριβή είναι γραμμένη με ευκρινή γραμματοσειρά, μεγέθους τουλάχιστον 11 στιγμών. Για τις υποσημειώσεις ή τις σημειώσεις τέλους η γραμματοσειρά μπορεί να είναι μικρότερου μεγέθους (9-10). 

Η σελιδοποίηση πρέπει να  αφήνει επαρκή περιθώρια σελίδας (περίπου 3εκ.) με αυξημένο περιθώριο στις θέσεις βιβλιοδεσίας.

Το κείμενο πρέπει να έχει τουλάχιστον 1,5 διάστιχο (στις υποσημειώσεις ή τις σημειώσεις τέλους το διάστιχο μπορεί να είναι μονό). 

2 Εξώφυλλο και πρώτες σελίδες

Στο εξώφυλλο της διατριβής θα πρέπει οπωσδήποτε να αναγράφονται το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (με το λογότυπο), το τμήμα Φοίτησης και το όνομα του διδακτορικού προγράμματος, το θέμα και το ονοματεπώνυμο του/της διδάκτορος και η χρονολογία υποστήριξης.

Στο εσώφυλλο θα αναγράφεται το ονοματεπώνυμο των επιβλεπόντων/ουσών καθηγητών/τριών, η τριμελής επιτροπή επίβλεψης, η επταμελής επιτροπή αξιολόγησης και η ημερομηνία υποστήριξης. Στη συνέχεια, η διατριβή περιλαμβάνει υπεύθυνη δήλωση περί μη λογοκλοπής και πνευματικών δικαιωμάτων (βλ. παράρτημα) και μια περίληψη περίπου διακοσίων (200) λέξεων στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Μετά από τυχόν ευχαριστίες ακολουθούν τα περιεχόμενα και, αν υπάρχουν, ο κατάλογος εικόνων, πινάκων ή διαγραμμάτων και ο πίνακας συντομογραφιών-ακρωνυμίων. 

3 Σώμα της διατριβής

Οι διδακτορικές  διατριβές στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες είθισται να έχουν έκταση περίπου 80.000  έως 120.000 λέξεις, συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεων, όχι όμως της βιβλιογραφίας και των παραρτημάτων.  Ωστόσο, η  έκταση αυτή αυξομειώνεται ανάλογα με  τις απαιτήσεις  και  τις  ιδιαιτερότητες  του  εκάστοτε  γνωστικού  αντικειμένου  και  του  υπό μελέτη  θέματος  και  συναποφασίζεται από  τον/την  υποψήφιο/α  διδάκτορα/ισσα και  τον/την επιβλέποντα/ουσα καθηγητή/τρια.  Σε κάθε περίπτωση, η αξιολόγηση της διατριβής γίνεται με βάση την επιστημονική επάρκεια και όχι την έκτασή της.

Δεδομένου ότι το εν λόγω Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών χορηγεί και διδακτορικά καλλιτεχνικής έρευνας η διάρθρωση της διατριβής δύναται να ακολουθεί ειδικές τροποποιήσεις, εφόσον συναρθρώνεται η θεωρητική/επιστημονική σκέψη με την καλλιτεχνική πρακτική. Το γραπτό μέρος της διδακτορικής έρευνας είναι αλληλένδετο με την καλλιτεχνική πράξη, δεν υφίσταται όμως σταθερή αναλογία μεταξύ ερευνητικής εργασίας και καλλιτεχνικής παραγωγής. Ωστόσο, η ερευνητική εργασία όπου θα αναπτύσσεται το καλλιτεχνικό πλαίσιο, η διαδικασία της έρευνας, η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα της έρευνας θα αποτελείται τουλάχιστον από 35.000 και όχι περισσότερο από 50.000 λέξεις. Σε κάθε περίπτωση ο τρόπος συγγραφής εγκρίνεται από τον/την επιβλέποντα/ουσα και από την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή.

Η διδακτορική διατριβή συνίσταται να περιλαμβάνει τουλάχιστον πέντε (5) κεφάλαια τα οποία αντιστοιχούν ―ως περιεχόμενο και όχι ονομαστικά― στα εξής: α) εισαγωγή, β) βιβλιογραφική ανασκόπηση, γ) μεθοδολογία έρευνας, δ) ανάλυση της έρευνας  ε) συμπεράσματα και παραρτήματα (εάν υπάρχουν). 

Στο τέλος παρατίθεται η βιβλιογραφία.

4 Παραπομπές και βιβλιογραφία

Σε συνεννόηση με τον/την επιβλέποντα/ουσα ακολουθείται για τις παραπομπές και τη βιβλιογραφία ένα από τα διεθνώς καθιερωμένα βιβλιογραφικά συστήματα [π.χ. Harvard, Chicago Manual of Style, American Psychological Association (APA) Style, Oxford Style Manual κ.ά.]. Απαραίτητο είναι κάθε σύστημα να ακολουθείται με συνέπεια σε ολόκληρο το σώμα της διατριβής.

Στο τέλος της διατριβής παρατίθεται η βιβλιογραφία επίσης σύμφωνα με τους κανόνες του επιλεχθέντος συστήματος.

Είναι  δυνατόν λεζάντες πινάκων και εικόνων,  κεφαλίδες  και  τίτλοι  κεφαλαίων,  υποκεφαλαίων και    εδαφίων να εµφανίζονται και σε διαφορετικό μέγεθος και μορφή γραμματοσειράς, εφόσον είναι ευανάγνωστα και ακολουθούν όλες τις υπόλοιπες προδιαγραφές συγγραφής  της  διδακτορικής  διατριβής. H υπογράμμιση χωρίων του κειμένου καλό είναι να γίνεται με πλάγια (italics) και να αποφεύγεται η χρήση εντόνων (bold). Η χρήση διακοσµητικών  στοιχείων, πλαισίων, σκιάσεων θα πρέπει να αποφεύγεται εκτός και εάν συντρέχει ιδιαίτερος λόγος στην επιχειρηματολογία του κειμένου.

5 Πνευματικά δικαιώματα

Τα συγγραφικά πνευματικά δικαιώματα της διατριβής ορίζονται από την Εθνική Νομοθεσία. Για τα πνευματικά δικαιώματα του υλικού της διατριβής που δεν προέρχεται από τον/τη συγγραφέα, τόσο στο κείμενο όσο και στις εικόνες, ισχύουν πάλι τα οριζόμενα από την Εθνική νομοθεσία και από τους δημιουργούς/κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα όπως αυτά δύνανται να ορίζονται από επιμέρους άδειες χρήσης. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό όσον αφορά τις εικόνες καλλιτεχνικών έργων.

Ο/η υποψήφιος/α διδάκτωρ φέρει ολοκληρωτικά την ευθύνη της σύννομης χρήσης του υλικού. Με βάση τα παραπάνω υπογράφει και την υπεύθυνη δήλωση στη δεύτερη σελίδα της διατριβής (βλ. παρακάτω παράρτημα).

Παράρτημα

Υπόδειγμα υπεύθυνης δήλωσης περί λογοκλοπής και πνευματικών δικαιωμάτων.

Υπόδειγμα υπεύθυνης δήλωσης περί λογοκλοπής και πνευματικών δικαιωμάτων

Αίτηση Εκπόνησης Διδακτορικής Διατριβής

Αίτηση Εκπόνησης Διδακτορικής Διατριβής